Gisteren zag ik het artikel; oproep aan alle leraren: stop met luisteren naar trendwatchers van Rutger Bregman in de Correspondent. Het bleek een artikel te zijn uit november 2014. Maar hoe actueel.
Op dit moment begeleid ik een verandertraject bij een MBO opleiding. Ook daar staat de verandering in het teken van onderwijs volgens de 21ste eeuwse vaardigheden. Dat zijn bijvoorbeeld samenwerken, probleemoplossend vermogen, mediawijsheid, creativiteit, kritisch denken, communiceren, sociale en culturele vaardigheden en zelfregulering.
Toen ik het voor de eerste keer zag, vond ik het een mooie insteek. En laatst na het lezen van een artikel in de krant over de doodsteek van het competentiegerichte onderwijs/ 21ste eeuwse vaardigheden omdat dit onderwijs vooral op meisjes gericht is, was ik niet overtuigd. Misschien omdat ik een vrouw ben :-).
Nee, vooral omdat in mijn ogen de aandacht op deze vaardigheden niet gelijk staat aan onderwijs dat alleen nog maar is vormgegeven in projecten, zelfstandig werken. Volgens mij is er, mede door passend onderwijs en de aandacht voor loopbaanbegeleiding, steeds meer aandacht voor de individuele kwaliteiten en aandachtspunten van een student. In ieder geval bij de MBO’s waar ik de afgelopen jaren heb rondgelopen. Tevens moet de student naast projecten en veel praktijk, ook nog stampen en is er tevens aandacht voor sport.
Maar nu werd ik toch geraakt door dit artikel van Rutger Bregman: Het gaat altijd over vaardigheden, nooit over waarden. Het gaat altijd over didactiek, nooit over idealen. Het gaat altijd over ‘probleemoplossend vermogen’, nooit over wat die problemen dan precies zijn.
Deze zin raakte me. Hoe volgend zijn we inderdaad? En denken we in het onderwijs na over onze waarden en idealen en de mogelijke problemen van de toekomst? Op de arbeidsmarkt gaat het in ieder geval steeds vaker over de Why. Over waarom we doen wat we doen, waarom we deze baan kiezen, welke waarden gekoppeld zijn aan het werk dat we doen. Dat we gelukkiger zijn als we werk hebben dat raakt aan onze waarden, waarin we autonoom kunnen werken en vakmanschap ervaren. En hoe we willen dat de wereld er straks uitziet.
Volgens Rutger moeten we betreft onderwijs nadenken over: welke kennis en vaardigheden willen we dat onze kinderen hebben in xxxx? Want: wie die vraag stelt, heeft het niet meer over aanpassen en meebewegen, maar over sturen en creëren. Dan gaat het niet meer over hoe we ons geld moeten verdienen, maar over hoe we het willen verdienen.
Jahaaaah! Wat een mooie insteek: niet hoe moeten maar hoe willen we straks ons geld verdienen? Hoe willen we dat de wereld eruit ziet straks (eerlijk, duurzaam, geen taboes, vrijheid van godsdienst en mening) en hoe kan onderwijs daaraan bijdragen?
Ik lees verder: Willen we bijvoorbeeld meer tijd voor, ik zeg maar wat, vrienden, familie, vrijwilligerswerk, kunst en sport? Dan zou het onderwijs van de toekomst niet alleen moeten voorbereiden op de arbeidsmarkt, maar ook op het leven.
Ben ik al geïnspireerd door de verrijkende invalshoek van dit artikel. Deze zin laat me breed glimlachen. Want laat die laatste zin nou precies de insteek zijn die we bij de sector Economie gekozen hebben als uitgangspunt. Dat we jongeren niet alleen willen opleiden voor een baan, maar juist voor het leven. We willen ze een basis geven waar ze de rest van hun leven iets aan hebben. We zitten dus op de goede weg! En het kan geen toeval zijn dat dit artikel van een jaar geleden nu weer op mijn pad komt. Want voorbereiden op het leven, betekent dus ook nadenken over hoe wij willen zien dat de wereld eruit ziet over tig jaar, welke waarden en idealen daarbij horen.
Een bijdrage kunnen leveren om het onderwijs op deze manier in te kunnen richten. Dat maakt dit traject helemaal bijzonder! Dank Rutger!
Voor wie het hele artikel wil lezen van Rutger Bregman–>
